Τεχνικοί σύμβουλοι συγγενών θυμάτων Τεμπών: Αναξιόπιστη η δειγματοληψία από τον τόπο της τραγωδίας και το χώρο φύλαξης των βαγονιών

Αστοχίες, προχειρότητα και αναξιοπιστία διαπιστώνουν οι τεχνικοί σύμβουλοι, που έχουν ορίσει οι συγγενείς των θυμάτων της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών, στη διαδικασία που ακολούθησε το χημείο του Κράτους κατά τη λήψη δείγματος από το έδαφος στο σημείο του δυστυχήματος και στον χώρο φύλαξης των βαγονιών, που έγινε στις 25 Οκτωβρίου 2023, 8 μήνες μετά.

Οι πραγματογνώμονες Χ.Δ και Λ.Χ Γκλαβόπουλος παρατηρούν ότι, ο χώρος προσωρινής αποθήκευσης των βαγονιών και των όγκων χωμάτων που απομακρύνθηκαν από το σημείο σύγκρουσης ήταν «ανοιχτός», ήτοι, εκτεθειμένος στα καιρικά φαινόμενα.

Παρατηρήσεις μας από τη διαδικασία Δειγματοληψίας

• Όταν ερωτήθηκε αρμόδιος από το Χημείο του Κράτους σχετικά με το περιεχόμενο της εντολής από τον ανακριτή προς τους ίδιους (την οποία δεν είχαμε λάβει τη στιγμή της δειγματοληψίας, ούτε είχε κοινοποιηθεί προς τα εμάς σε προγενέστερο χρόνο), μας απάντησε ότι η εντολή αφορά «τη δειγματοληψία και τον έλεγχο για εύφλεκτες χημικές ουσίες».
• Σε όλες τις περιπτώσεις για τη διεξαγωγή της δειγματοληψίας χρησιμοποιήθηκε σκαπτικό μηχάνημα γενικού τύπου και όχι κάποιο ειδικό γεωτρύπανο δειγματοληψίας εδάφους.

• Όταν ερωτήθηκε αρμόδιος από το Χημείο του Κράτους σχετικά με το Πρωτόκολλο δειγματοληψίας που θα ακολουθηθεί από τους ίδιους, μας απάντησε ότι δεν έχουν προετοιμάσει σχετικό Πρωτόκολλο, αλλά ότι θα ακολουθήσουν διεθνείς νόρμες δειγματοληψίας χωρίς να είναι συγκεκριμένοι ως προς το ποια νόρμα θα ακολουθήσουν (π.χ. LAGA).
• Δεν γνωρίζουμε εάν οι αρμόδιοι του Χημείου του Κράτους είναι κάτοχοι των ανάλογων διεθνώς αναγνωρισμένων πιστοποιήσεων για δειγματοληψία εδάφους (π.χ. ISO 17025).
• Μας απαγορεύτηκε από αρμόδιο όργανο της αστυνομίας η οποιαδήποτε συλλογή ή/και παράλληλη δειγματοληψία, ακόμα και για δείγματα τα οποία θέλαμε να συλλέξουμε εμείς πλέον των δειγμάτων του Χημείου του Κράτους. Παράλληλα, μας απαγορεύτηκε ο οποιοσδήποτε επιτόπιος έλεγχος (με συσκευές ελέγχου δικές μας) στις αντίστοιχες
  τοποθεσίες.
• Αναφέρουμε ότι δεν πάρθηκε αντίδειγμα (δειγματοληψία εις διπλούν) από τους αρμόδιους του Χημείου του Κράτους. Ως εκ τούτο, κρίνουμε ευνόητο ότι τα πορίσματα του ελέγχου του Χημείου του Κράτους θα είναι «τελικά» και μη δυνάμενα μα διασταυρωθούν. Ήτοι, τρίτος ανεξάρτητος αναλυτής δε θα έχει πρόσβαση στα δείγματα αυτά αφότου ολοκληρωθεί ο έλεγχος τους (με δεδομένο ότι δεν έχει παρθεί αντίδειγμα).

Παρατηρήσεις επί της διαδικασίας της δειγματοληψίας στο σημείο σύγκρουσης:

• Από την επιλογή εκσκαφής ενός μόνο σημείου (τυχαίου) στο σύνολο της επιφάνειας δεν μπορεί να προκύψει κάποιο ασφαλές συμπέρασμα για τη κατάσταση του εδάφους στο σύνολό της επιφάνειας

• Από την επιλογή να πραγματοποιηθεί δειγματοληψία με σκαπτικό μηχάνημα και όχι με κάποιο ειδικό γεωτρύπανο δειγματοληψίας εδάφους, προκύπτει επίσης ζήτημα αντιπροσωπευτικότητας της συνολικής επιφάνειας της προς εξέτασης περιοχής.

• Η διαδικασία της εκσκαφής και της δειγματοληψίας δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη καθώς παρατηρήθηκε συνεχής ανάμειξη χώματος από διαφορετικά στρωματικά βάθη, με αποτέλεσμα τα δείγματα διαφόρων βαθών να αναμειγνύονται μεταξύ τους ή και με ποσότητα χώματος που είχε χρησιμοποιηθεί ως μπάζωμα της συγκεκριμένης επιφάνειας. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να θεωρηθεί στρωματοποιημένη αντιπροσωπευτική δειγματοληψία.

• Η δειγματοληψία πλησίον των σιδηροδρομικών γραμμών διενεργήθηκε σε βάθος περί τα 5-10 εκατοστά. Ως εκ τούτο, νοείται ως δεδομένο ότι τα δείγματα τα οποία λήφθηκαν κατά την αυτοψία δεν είναι αντιπροσωπευτικά των συνθηκών που υπήρχαν τη δεδομένη στιγμή του συμβάντος. Αναφέρουμε ότι δεν υπήρχε προσβασιμότητα στην περιοχή αυτή από το σκαπτικό και για αυτό η εκσκαφή έγινε με το χέρι από τους αρμόδιους του Χημείου του Κράτους.

• Πάρθηκε δείγμα “blank” (κενό) από σημείο στην ευρύτερη περιοχή, και το οποίο δεν επηρεάστηκε από τη σύγκρουση με σκοπό τη σύγκριση του με τα υπο εξέταση δείγματα.
  Η συγκεκριμένη πρακτική είναι εναρμονισμένη με τις διεθνείς νόρμες.

Παρατηρήσεις επί της διαδικασίας της δειγματοληψίας στο σημείο αποθήκευσης των βαγονιών και των χωμάτων

• Στη περιοχή παρατηρήθηκαν περίπου εξήντα (60) αποθέσεις χώματος από τους οποίους δειγματίστηκαν οι τέσσερις (4). Για να θεωρηθεί η δειγματοληψία αντιπροσωπευτική θα έπρεπε να δειγματιστούν τουλάχιστον είκοσι (20) αποθέσεις από τις εξήντα (60) και με κατανομή τέτοια ώστε να καλυφθεί το σύνολο της επιφάνειας των αποθέσεων. Στη δειγματοληψία στις 25 Οκτ 2023 δειγματίστηκαν οι τέσσερις (4) πιο βολικές αποθέσεις από θέμα προσβασιμότητας.
• Σχετικά με άλλα δείγματα που ελήφθησαν από άλλα υλικά (π.χ υαλοβάμβακας και γράσο από μεταλλική επιφάνεια βαγονιού), η δειγματοληψία αξιολογήθηκε επαρκής με δεδομένο ότι δεν υπήρχε προετοιμασία νωρίτερα από τους ίδιους του αρμόδιους του Χημείου του Κράτους. Οι παραπάνω τοποθεσίες δειγματοληψίας υποδείχθηκαν και από τους τεχνικούς συμβούλους που ήταν παρόντες κατά την δειγματοληψία.

Όπως καταλήγουν στην έκθεσή τους οι τεχνικοί σύμβουλοι: “Κρίνουμε σκόπιμο και αναγκαίο τον περαιτέρω έλεγχο και δειγματοληψία εδάφους από τρίτο, ανεξάρτητο και πιστοποιημένο εργαστήριο για χημικούς ελέγχους (τύπου BTEX)”.