Ε.Ε: Από το 1995 κι’ ακόμη να ολοκληρωθεί το Μητρώο Διαφάνειας!

Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης

Από το 1995, που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημιούργησε το Μητρώο Διαφάνειας, ως απάντηση στις επικρίσεις σχετικά με τη διαφάνεια και τη λογοδοσία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ στο πλαίσιο της εκτεταμένης άσκησης πίεσης στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, μέχρι και σήμερα, το Μητρώο Διαφάνειας παραμένει ανολοκλήρωτο!

Αυτό συμπεραίνεται, εμμέσως πλην σαφώς, σε Ενημερωτικό έγγραφο του Ευρωκοινοβουλίου, στο οποίο υπογραμμίζεται ότι, ενώ νέα συμφωνία μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, εισάγει ορισμένες αρχές για την ενίσχυση μιας κοινής κουλτούρας διαφάνειας, η διοργανική συμφωνία αφήνει τους τρεις υπογράφοντες να εφαρμόσουν τις προϋποθέσεις και τα επακόλουθα συμπληρωματικά μέτρα κατά το δοκούν!

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Όπως αναφέρεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημιούργησε το Μητρώο Διαφάνειας το 1995, ως απάντηση στις επικρίσεις σχετικά με τη διαφάνεια και τη λογοδοσία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ στο πλαίσιο της εκτεταμένης άσκησης πίεσης στα θεσμικά όργανα της ΕΕ.

Η Κομισιόν ακολούθησε το παράδειγμά του το 2008 και τα δύο θεσμικά όργανα συγχώνευσαν τα μέσα τους σε ένα κοινό Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαφάνειας το 2011 βάσει διοργανικής συμφωνίας αλλά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρέμεινε μόνο παρατηρητής .

Αυτό το αρχικό Μητρώο Διαφάνειας ήταν ένα εθελοντικό σύστημα εγγραφής για οντότητες που επιδιώκουν να επηρεάσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Επισημαίνεται, ακόμη, ότι μετά από πολιτική αναθεώρηση, ένα νέο βελτιωμένο σύστημα καταχώρισης εισήχθη τον Ιανουάριο του 2015. Ωστόσο, το Κοινοβούλιο συνέχισε να ζητά ένα υποχρεωτικό μητρώο για τους εκπροσώπους συμφερόντων που αλληλεπιδρούν με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστούν καλύτερα πρότυπα για την άσκηση πίεσης και περισσότερη διαφάνεια.

Τελικά, το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Κομισιόν συμφώνησαν σε μια διοργανική συμφωνία για ένα υποχρεωτικό μητρώο διαφάνειας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2021. Αυτή τη φορά, το Συμβούλιο υπέγραψε τη συμφωνία και δεν παρέμεινε μόνον παρατηρητής.

Η νέα Συμφωνία βασίζεται στην αρχή της προϋποθέσεως και εισάγει άλλα νέα χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης μιας ενισχυμένης δομής για την παρακολούθηση και τη διαχείριση της.

Ενώ εισάγει ορισμένες αρχές για την ενίσχυση μιας κοινής κουλτούρας διαφάνειας, η διοργανική συμφωνία αφήνει τους τρεις υπογράφοντες να εφαρμόσουν τις προϋποθέσεις και τα επακόλουθα συμπληρωματικά μέτρα κατά το δοκούν.

Ολόκληρο το Ενημερωτικό Έγγραφο, με ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για τη δράση των Λόμπι στην ΕΕ, στ’ αγγλικά ΕΔΩ:

https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2023/751434/EPRS_BRI(2023)751434_EN.pdf