Ρωσία: Τι θέλει πραγματικά και τι μπορεί να πάρει ο Κιμ από τον Πούτιν

Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν φέρεται να προσέφερε την «πλήρη και άνευ όρων υποστήριξή του» στον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν κατά την επίσκεψή του στην ανατολική Ρωσία αυτή την εβδομάδα (φωτογραφία του KCNA via Reuters, επάνω, από τη συνάντηση της 13ης Σεπτεμβρίου μεταξύ του Κιμ, αριστερά, και του Πούτιν, στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι).

Οι αναλυτές εικάζουν ότι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει προσφορά πυρομαχικών για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με δεδομένο ότι η Βόρεια Κορέα όπως πιστεύεται διαθέτει μεγάλες ποσότητες συμβατών με το ρωσικό πυροβολικό.

Τι θέλει ο Κιμ;

Αυτοκίνητο με ρωσική και βορειοκορεατική σημαία στο οποίο πιστεύεται ότι βρίσκεται ο Κιμ Γιονγκ Ουν, στην οδό Λένιν της ρωσικής πόλης Κομσομόλσκ ον Αμούρ, στις 15 Σεπτεμβρίου (φωτογραφία Mokrov Roman via Reuters)

Μπορεί, ωστόσο, να πρόκειται για περιορισμένης δυνατότητας βοήθεια καθώς έχουν χαμηλή αξιοπιστία και ακρίβεια ενώ πρέπει να διανυθούν χιλιάδες μίλια για να φτάσουν στο μέτωπο.

Τι θέλει όμως η Κιμ; Οπως πάντα, η Βόρεια Κορέα έχει ανάγκη από τρόφιμα, λιπάσματα και ενδεχομένως άλλη ανθρωπιστική βοήθεια. Ωστόσο, φαίνεται απίθανο να ταξίδεψε μέχρι τη Ρωσία αποκλειστικά για επισιτιστικούς λόγους.

Ερωτήματα για τα πυρηνικά

Το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων και πυραύλων της Βόρειας Κορέας βρίσκεται σε σημείο καμπής, γράφει σε ανάλυσή του ο Justin Hastings.

Παρόλο που η ανεξάρτητη επιβεβαίωσης είναι αδύνατη, τα πυρηνικά όπλα της Βόρειας Κορέας φαίνεται να λειτουργούν. Το καθεστώς έχει πραγματοποιήσει έξι πυρηνικές δοκιμές μεταξύ 2006 και 2017 και έχει επίσης δοκιμάσει όλο και πιο εξελιγμένους βαλλιστικούς πυραύλους.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτοί οι πύραυλοι θα επιβίωναν των αντιβαλλιστικών συστημάτων, σε ποιο βαθμό έχει γίνει κατορθωτό να κατασκευαστούν πυρηνικές κεφαλές σε σμίκρυνση, αν μπορούν να εκτοξευτούν με σταθερότητα και εάν έχουν ακρίβεια στη στόχευση.

Οι δύο αποτυχημένες εκτοξεύσεις κατασκοπευτικών δορυφόρων τους τελευταίους μήνες υποδηλώνουν προβλήματα αξιοπιστίας.

Η Ρωσία θα μπορούσε, θεωρητικά, να συνεισφέρει με δορυφορική και πυραυλική τεχνογνωσία από δεκαετίες εμπειρίας στην ανάπτυξη όπλων, ωθώντας μ’ αυτόν τον τρόπο το κατασκοπευτικό δορυφορικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας μετά από χρόνια προσπαθειών.

Τεχνολογία για υποβρύχια

Επίσης, είναι σε θέση να προσφέρει τεχνολογία για τα υποβρύχια, παρέχοντας έτσι στο καθεστώς εναλλακτικό μέσο εκτόξευσης πυρηνικών όπλων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Βόρεια Κορέα αναπτύσσει ήδη βαλλιστικούς πυραύλους που εκτοξεύονται από υποβρύχια.

Η πρόοδος στην τεχνολογία υποβρυχίων και πυραύλων θα μπορούσε ενδεχομένως να ωθήσει την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα να ενισχύσουν περαιτέρω τα δικά τους αποτρεπτικά μέσα.

Ωστόσο, οι δυο χώρες αναπτύσσουν ήδη τις στρατιωτικές τους δυνατότητες και αυξάνουν τη συνεργασία μεταξύ τους και με τις Ηνωμένες Πολιτείες ενόψει των απειλών από την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα. Ετσι, αυτή η τάση είναι πιθανό να παραμείνει αμετάβλητη.

Αυτό που η Ρωσία σίγουρα δεν μπορεί να προσφέρει είναι στρατιωτική βοήθεια σε βιομηχανική κλίμακα. Αυτή είναι, στην πραγματικότητα, η μεγαλύτερη αδυναμία της καθώς λόγω του πολέμου στην Ουκρανία καταναλώνει τα όπλα και τα πυρομαχικά της πολύ πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να τα κατασκευάσει.

Η φωτογραφία που παρέχεται από την κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας δείχνει αυτό που η ίδια αναφέρει ότι είναι ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος σε δοκιμαστική εκτόξευση στην Πιονγιάνγκ, στις 16 Μαρτίου 2023. Το περιεχόμενο της εικόνας δεν μπορεί να επαληθευτεί ανεξάρτητα (φωτογραφία KCNA via AP)

Και η ικανότητά της να παράγει νεότερα οπλικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας έχει παρεμποδιστεί ακόμη περισσότερο από τις κυρώσεις (αν και ορισμένες εισαγωγές δυτικού εξοπλισμού και υλικών υψηλής τεχνολογίας εξακολουθούν να ρέουν μέσω γειτονικών χωρών).

Διέξοδο σε ένα στρατηγικό δίλημμα

Μπορεί όμως η Μόσχα να δώσει διέξοδο στο στρατηγικό δίλημμα της Πιονγιάνγκ. Αφού το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ της επέβαλε κυρώσεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα το 2009, πολλές χώρες διέκοψαν τους εμπορικούς τους δεσμούς μαζί της και αυτό την άφησε να εξαρτάται σε ανησυχητικό βαθμό από την Κίνα.

Ως αποτέλεσμα, η Βόρεια Κορέα επιδίωξε ευκαιριακά ν’ αναπτύξει εκ νέου τους δεσμούς με άλλες χώρες για να μειώσει την ευαισθησία της στην κινεζική πίεση.

Το κύμα συνόδων κορυφής με τη Νότια Κορέα, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία το 2018 και το 2019 ήταν μέρος αυτής της στρατηγικής, αλλά απέφερε ελάχιστα συγκεκριμένα οφέλη.

Η τελευταία συνάντηση του Κιμ με τον Πούτιν στην ανατολική Ρωσία αποτελεί συνέχεια αυτής της πολιτικής, αλλά οι συνθήκες έχουν αλλάξει.

Τώρα, ο βορειοκορεάτης ηγέτης ίσως βρει έναν αποτελεσματικό τρόπο για να απονεκρώσει το καθεστώς κυρώσεων του ΟΗΕ.

Το κύριο εμπόδιο για την Κίνα, και το πιο σημαντικό, για τις κινεζικές εταιρείες, που προσφέρουν τεχνολογία και άλλα είδη τα οποία τελούν υπό καθεστώς κυρώσεων στη Βόρεια Κορέα, είναι ο φόβος των δευτερογενών κυρώσεων από τις ΗΠΑ και η διακοπή των συναλλαγών σε δολάρια. Αυτός έχει περιορίσει τη βοήθεια του Πεκίνου στην Πιονγιάνγκ, αν δεν την έχει σταματήσει εντελώς.

Ολες οι επιλογές στο τραπέζι

Επειδή η Ρωσία βρίσκεται τώρα υπό τις κυρώσεις της ίδιας της Δύσης, δεν ενδιαφέρεται πλέον για καμία από αυτές τις προκειμένου να παράσχει βοήθεια στη Βόρεια Κορέα.

Η Ρωσία περιορίζεται μόνο στον βαθμό που δεν θέλει να εμπλακεί σε διάδοση πυρηνικών όπλων και πυραύλων, και από την επιφυλακτικότητά της να δημιουργήσει μια εξελιγμένη με πυρηνικά χώρα στα σύνορά της.

Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συναντά τον Κιμ Γιονγκ Ουν, το 2019, στο συνοριακό χωριό Πανμουντζόμ, στην Αποστρατιωτικοποιημένη Ζώνη (φωτογραφία Susan Walsh / AP)

Στη συνάντησή του αυτή την εβδομάδα με τον Κιμ, ο Πούτιν είπε ότι όλες οι επιλογές συνεργασίας βρίσκονταν στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης ίσως της βοήθειας στο δορυφορικό της πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας.

Περιττό να πούμε ότι αυτό θα παραβίαζε ευθέως τις κυρώσεις του ΟΗΕ, καθώς και τις δεσμεύσεις της ίδιας της Ρωσίας στο Πρόγραμμα Ελέγχου Τεχνολογίας Πυραύλων.

Ισως εξίσου σημαντικό, εάν η Μόσχα δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις κυρώσεις του ΟΗΕ, αυτό να δίνει στην Πιονγιάνγκ ένα άλλο, ίσως πιο συνεπές, μέσο παράκαμψής τους σε όλα τα αγαθά, όχι μόνο στη στρατιωτική τεχνολογία.

Τα τελευταία χρόνια, οι εισαγωγές και οι εξαγωγές της Βόρειας Κορέας έχουν περιοριστεί σε μεταφορές από πλοίο σε πλοίο και θαλάσσιες ή χερσαίες διαδρομές που διέρχονται από την Κίνα. Και το Πεκίνο είχε πατάξει, όταν το ήθελε στο παρελθόν, το εμπόριο με την Πιονγιάνγκ.

Η επιδίωξη της Μόσχας να καταστεί ο νέος οικονομικός εταίρος της ανοίγει τη σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ Βλαδιβοστόκ και Βόρειας Κορέας, καθώς και τις ναυτιλιακές διαδρομές προς την ανατολική Ρωσία, που έχουν ήδη παίξει ρόλο στο παρελθόν σε επιχειρήσεις λαθρεμπορίου άνθρακα του βορειοκορεατικού καθεστώτος.