Π. Βαρελίδης στο Πρώτο για λειψυδρία: Η αύξηση της τιμής δεν είναι ένα εργαλείο μείωσης της ζήτησης (audio)

«Τρομοκρατική» χαρακτήρισε ο Πέτρος Βαρελίδης, γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος, την άποψη που ακούστηκε τις τελευταίες ημέρες, ότι το νερό που διαθέτει η Αττική επαρκεί για δύο χρόνια.

Πιο συγκεκριμένα, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές στο Πρώτο» με τον Βασίλη Αδαμόπουλο για το πρόβλημα λειψυδρίας που έρχεται αντιμέτωπη η χώρα μας, μεταξύ και άλλων περιοχών του πλανήτη, σημείωσε «αυτοί που λένε αυτά και σίγουρα το να κάνουμε τίτλους και να βγάζουμε ειδήσεις είναι πάντα ελκυστικό, κάνουν μια πολύ ευφάνταστη πρόβλεψη ότι η Ελλάδα ξαφνικά θα γίνει Σαχάρα ή η έρημος στη Χιλή και δεν θα βρέξει για τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό δεν είναι δυνατόν να συμβεί».

«Δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε με βάση σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Το δυσμενέστερο σενάριο λέει ότι η παρατηρούμενη ανομβρία τα τελευταία δύο χρόνια θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Αυτό είναι το δυσμενέστερο σενάριο. Είναι πολύ απίθανο, αλλά πάντως με βάση αυτό το δυσμενέστερο σενάριο οφείλουμε να λαμβάνουμε μέτρα» επισήμανε ο κ. Βαρελίδης.

Με βάση το δυσμενέστερο σενάριο, λοιπόν, σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε νερό για κάτι παραπάνω από 4 χρόνια, μιας και έχουμε ένα έλλειμμα 150 εκατομμύρια κυβικά μέτρα κάθε χρόνο.

«Η Αττική βρίσκεται σε μία φάση επαγρύπνησης θα έλεγα και ακριβώς για να μην φτάσουμε σε κατάσταση συναγερμού, οφείλουμε να σχεδιάσουμε κάποια έργα, τα οποία είναι έργα μεγάλα για την εξασφάλιση νέας τροφοδοσίας με καινούργια αποθέματα σε νερό, της Αττικής. Η πρώτη επιλογή είναι η υδρολογική λεκάνη του Αχελώου. Δηλαδή είναι κάποιοι παραπόταμοι του Αχελώου, οι οποίοι είναι σε σχετικά κοντινή απόσταση με τον Εύηνο. Δηλαδή όταν λέω σχετικά κοντινή απόσταση εννοώ σε ευθεία γραμμή της τάξης των 12-15 χιλιομέτρων. Άρα με μια σήραγγα και ένα μικρό φράγμα μπορείς να εκτρέψεις κάποια ποσότητα στον Εύηνο και από εκεί στο υδροδοτικό σύστημα της Αττικής. Ή μπορείς με άντληση να  φέρεις νερό από τη λίμνη των Κρεμαστών. Ή μπορείς να κάνεις μια Α φάση όπου θα έχεις τη σήραγγα εκτροπής για πιο γρήγορα και μια Β φάση που θα το συνδυάσεις με άντληση νερού από τη λίμνη των Κρεμαστών, ίσως με ένα έργο αντλησιοταμίευσης, με την έννοια ότι τη μέρα που έχεις πολύ φτηνή ενέργεια από ΑΠΕ μπορείς να αντλήσεις με μηδενικό κόστος νερό και στη συνέχεια να το χρησιμοποιήσεις» εξήγησε ο κ. Βαρελίδης.

Στην παρούσα φάση, σημείωσε έχουν ενεργοποιηθεί οι υπόγειες πηγές της Μαυροσουβάλας και η Υλίκη.

«Η Υλίκη παλαιότερα βέβαια ήταν η κύρια πηγή ύδρευσης της Αττικής. Τώρα στην πραγματικότητα είναι εφεδρεία, άρα έχει μπει σε λειτουργία η εφεδρεία της Υλίκης και οι πηγές της Μαυροσουβάλας και κάποιες άλλες υπόγειες πηγές. Ο λόγος που η Υλίκη και οι υπόγειες πηγές κανονικά δεν χρησιμοποιούνται είναι ότι φυσικά, επειδή χρειάζεται νερό άντληση, έχει ένα σαφώς υψηλότερο κόστος λειτουργίας σε όλο το σύστημα. Επίσης έχει ένα υψηλότερο κόστος διύλισης το νερό, γιατί στην Υλίκη είναι μια λίμνη, άρα το νερό είναι στάσιμο, άρα θέλει πολύ καλύτερο καθαρισμό από ό,τι το νερό που κυλάει γάργαρο από τη νότια Πίνδο από τον Εύηνο και τον Μόρνο» συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς αν υπάρχει ενδεχόμενο να αυξηθεί η τιμή του νερού ως μέτρο περιορισμού της χρήσης του, ο κ. Βαρελίδης ανέφερε τα εξής.

«Η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιβάλλει να υπάρχει πλήρης κάλυψη του κόστους λειτουργίας. Η αύξηση της τιμής του νερού φυσικά είναι μία απόφαση του παρόχου, η οποία σε ό, τι αφορά την ΕΥΔΑΠ εγκρίνεται και από την κυβέρνηση. Αύριο, μεθαύριο από την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων. Το αύριο, μεθαύριο είναι σχεδόν κυριολεκτικό. Όμως η αύξηση της τιμής δεν είναι ένα εργαλείο μείωσης της ζήτησης. Η ελαστικότητα της ζήτησης σε νερό σε σχέση με την τιμή είναι πολύ χαμηλή, γιατί έχει παρατηρηθεί ότι όταν αυξάνεις την τιμή μειώνεται μεν παροδικά η κατανάλωση αλλά μετά από λίγους μήνες ξαναγυρνάει στα συνήθη επίπεδα. Άρα θα έλεγα ότι δεν θα πρέπει να συνδέουμε άμεσα το ζήτημα της τιμής ως εργαλείο διαχείρισης της ζήτησης. Προφανώς η τιμή είναι ένα εργαλείο για να μην μπαίνεις μέσα, να μην έχεις ζημιές».

Η σωστή διαχείριση του νερού είναι μια αναγκαιότητα έτσι και αλλιώς σε όλες τις περιοχές της χώρας, υπογράμμισε ο κ. Βαρελίδης. «όμως για να αλλάξει συνήθειες ο πολίτης χρειάζεται χρόνος».

«Άρα αυτό είναι κάτι το οποίο φυσικά πρέπει να γίνει, αλλά είναι κάτι μακροπρόθεσμο. Εν τω μεταξύ θα πρέπει να φτιάξουμε τα δίκτυα, να έχουν μικρότερες απώλειες. Θα πρέπει να δούμε μονάδες αφαλάτωσης όπου υπάρχει έλλειψη νερού και θα πρέπει να δούμε και λύσεις όπως της επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων λυμάτων ειδικά για άρδευση ή για βιομηχανική χρήση» συμπλήρωσε ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Εξηγώντας, τέλος, πώς έχει συμβάλει η κλιματική κρίση στο φαινόμενο της λειψυδρίας, ο κ. Βαρελίδης, σημείωσε αρχικά πως στην κλιματική αλλαγή έχουμε αύξηση της μέσης θερμοκρασίας που σημαίνει αύξηση της υγρασίας, η οποία σημαίνει αύξηση των βροχοπτώσεων, όσο και αν αυτό φαίνεται παράδοξο. «Επομένως, η λειψυδρία είναι ένα σύνθετο φαινόμενο, το οποίο οφείλεται στο γεγονός ότι η οποιαδήποτε κλιματική αλλαγή οδηγεί σε μία αλλαγή της κατανομής των βροχοπτώσεων και μπορεί να είναι γεωγραφική διαφοροποίηση της κατανομής των βροχοπτώσεων, μπορεί να είναι όμως και στον τρόπο που πέφτει η βροχή. Δηλαδή ότι έχουμε πολλές ξαφνικές νεροποντές, οι οποίες τελικά οδηγούνται τα νερά στη θάλασσα και δεν έχουν σημαντικό χρόνο παραμονής στη στεριά, έτσι ώστε να ενισχύσουν τον υδροφόρο ορίζοντα και επίσης έχουμε και εδώ είναι η μεγάλη διαφορά, έχουμε μείωση των χιονοπτώσεων. Οι χιονοπτώσεις είναι πολύ σημαντικές γιατί μέσω των χιονοπτώσεων κυρίως ενισχύονται οι υπόγειοι υδροφορείς, γιατί τα χιόνια λιώνουν σιγά σιγά» περιέγραψε ο κ. Βαρελίδης.